Các nhà tâm lý học cho rằng: “Thế giới thay đổi hàng ngày thậm chí hàng giờ. Nhưng từ hàng trăm năm nay hình như có một mối quan hệ gần như không hề thay đổi đó là quan hệ mẹ chồng – nàng dâu”. Quan niệm ấy chính xác đến đâu?
Tôi nghĩ rằng đây là một mối quan hệ rất nhạy cảm. Cùng một sự việc, một câu nói nhưng với mẹ đẻ thì mọi chuyện dễ dàng hơn nhiều, còn với mẹ chồng thì rất có thể lại thành chuyện tày đình. Không hiểu đó là do mẹ chồng hay xét nét hơn, hay vì những người con dâu quá nhạy cảm với những lời nói của mẹ chồng. Tôi tin rằng nếu người con dâu chịu khó lắng nghe, chịu phục thiện và khéo léo, còn mẹ chồng vị tha hơn thì chắc là sẽ tránh được nhiều sự va chạm không cần thiết trong gia đình (Chị Mai Khanh, 32 tuổi).
Tôi nghĩ rằng hai thế hệ ở cùng dưới một mái nhà chắc chắn sẽ xảy ra xung đột, dù nhỏ hay to bởi vì mỗi thế hệ có những quan niệm và nếp sống rất khác biệt. Nhưng đúng là giữa con dâu và bố chồng, hoặc giữa con rể với bố mẹ vợ ít xảy ra đụng độ hơn là giữa mẹ chồng và nàng dâu. Tôi cho rằng nguyên nhân là do hai người phụ nữ (mẹ chồng – nàng dâu) cùng quá yêu một người đàn ông và dù muốn hay không (vô thức hay cố ý, ở những mức độ khác nhau) giữa hai người đàn bà có sự tranh giành về tình cảm. Và đó chính là nguyên nhân cốt yếu tại sao mẹ chồng – nàng dâu hay xảy ra bất hoà. Tất nhiên còn có những tác nhân khác như sự cố chấp, sự xét nét của người già cũng như sự hỗn hào, không biết kiềm chế bản thân của người trẻ tuổi (Bà Lê Thị Nhung, 65 tuổi).
Tôi tin rằng chỉ có một cách duy nhất để mẹ chồng nàng dâu yêu thương nhau hoặc ít ra không có thành kiến với nhau đó là họ không ở chung với nhau. Các cụ nhà ta có câu: ” Xa thơm – gần thường”, lại cũng có câu : ”Con dâu khác máu tanh lòng”. Nếu chúng ta tỉnh táo nhận ra vấn đề từ trước và tránh đi thì sau này sẽ không phải ân hận khi mọi sự đã quá muộn mẹ con mất hết tình cảm không thể cứu vãn nổi nữa (Anh Quang Chiến, 40 tuổi).
Tất cả chúng ta đang sống trong một xã hội văn minh và bình đẳng nơi mà phụ nữ và đàn ông tham gia các công việc xã hội như nhau. Các cô con dâu ngày nay cũng phải đi làm tám tiếng như con trai của chúng ta nhưng các cô ấy chắc chắn gặp nhiều khó khắn hơn vì là phụ nữ yếu đuối hơn và ngoài việc cơ quan lại phải lo chuyện nhà cửa, cơm nước, con cái. Chính vì vậy mẹ chồng nên thương con dâu hơn một chút, thông cảm hơn và bớt xét nét đi. Ngày xưa người phụ nữ chỉ phải lo mỗi việc nhà nên nếu cô ta không đảm đang, tháo vát thì đáng trách lắm, còn bây giờ vừa phải lo việc cơ quan như nam giới vừa lo việc nhà nên nếu các cô con dâu có chậm chạp, vụng về đôi chút thì chúng ta nên thông cảm với họ, tạo mọi điều kiện có thể để họ hoàn thành tốt thiên chức của mình. Tôi nghĩ mẹ chồng cũng là phụ nữ thì phải hiểu và thông cảm cho con dâu hơn ai hết mới phải chứ (Ông Phúc Bảo, 70 tuổi).
Tôi và mấy bà bạn thân vẫn hay nói đùa với nhau: ”Muốn gia đình hoà thuận hãy yêu chiều con dâu”. Đây là mong muốn rất thực tâm của chúng tôi. Nếu tôi và con dâu hoà hợp thì con dâu vui vẻ, con trai hạnh phúc và tôi thì thấy thoải mái vô cùng. Tôi để ý thấy nhiều gia đình mẹ chồng nàng dâu lục đục chỉ khổ nhất anh con giai ở giữa. Bênh mẹ thì vợ dỗi, bênh vợ thì mẹ giận. Nhiều cặp vợ chồng trẻ đã chia tay nhau chỉ vì mẹ chồng nàng dâu xung khắc. Tôi nghĩ nếu đôi trẻ không còn yêu nhau nữa mà chia tay âu cũng là lẽ thường tình, những nếu chúng bỏ nhau chỉ vì xích mích với mẹ chồng thì không thể chấp nhận được. Suy cho cùng hạnh phúc và cuộc sống là của riêng hai người với nhau, bố mẹ không nên can thiệp quá sâu hoặc thô bạo vào chuyện riêng của các con. Đừng bao giờ để trong nhà nghe thấy câu: ” Anh chọn đi, hoặc là mẹ anh hai là tôi” hoặc ; ” Mày chọn đi: một là tao hai là vợ mày”. (Bà Hồng Đào, 60 tuổi)
Tôi và mẹ chồng rất hợp nhau nên mặc dù nhà mẹ đẻ ở ngay gần nhưng tôi thường xuyên ở bên nội. Mẹ đẻ tôi nghiêm khắc bao nhiêu, kỹ tính bao nhiêu thì, ngược lại, mẹ chồng tôi lại dễ tính và thoải mái bấy nhiêu. Bà thực lòng thương tôi như con gái, hư là bà mắng, ngoan là bà yêu. Có chuyện gì không bằng lòng là bà nói thẳng với tôi. Nếu tôi sai tôi nhận lỗi ngay, nếu mẹ chồng hiểu nhầm thì tôi sẽ giải thích cho bà hiểu nên hai mẹ con gần như không có chuyện “bằng mặt mà không bằng lòng”. Chồng tôi còn ghen với tôi vì “mẹ yêu con dâu còn hơn cả con trai”. Tôi nghĩ tôi là người cực kỳ may mắn vì tôi biết mười nàng dâu mới có một người hạnh phúc trọn vẹn như tôi. (Chị Ngọc Oanh, 28 tuổi)
Tôi có cả con trai và con gái. Khi thấy con rể yêu chiều con gái mình tôi mừng vô hạn và thầm cám ơn trời phật đã ban cho nó một người chồng tốt. Tự dưng tôi thấy yêu quý chàng rể thêm gấp bội. Thế nhưng mỗi khi con dâu tôi nhõng nhẽo kêu mệt hoặc thấy con trai tôi rửa bát là tim tôi thắt lại. Tôi biết thực chất của vấn đề là như nhau nhưng sao tôi lại có hai thái độ hoàn toàn khác nhau? Biết như thế là không công bằng nhưng tôi không thể điều khiển được tình cảm của mình. Phải chăng vì tôi quá ích kỷ chỉ biết nghĩ cho bản thân và những người ruột thịt của mình? (Bà Lê Mai, 68 tuổi)